Ders Planı | Sosyo-Duygusal Öğrenme | Sözlü iletişimde engelleri aşmak
Anahtar Kelimeler | Sözlü iletişim, Engeller, Duygusal zeka, Aktif dinleme, Empati, İletişim stratejileri, Kendini ifade etme, Duygu düzenleme, Sosyal ilişkiler, Problem çözme |
Kaynaklar | Beyaz tahtası ve kalemi, Not defterleri ve kalemler, Gruplar için masa ve sandalyeler, Etkili iletişim örnekleri içeren broşürler, Duygu simgeleri (renkli kartlar veya resimler), Duygular hakkında kısa filmler veya videolar, Sözlü iletişim senaryoları için hazırlanan kağıtlar, Göz teması ile iletişim kurmayı destekleyen malzemeler, Sakinleşme ve duygu düzenleme teknikleri hakkında bilgi kartları |
Kodlar | - |
Sınıf | 11. sınıf |
Disiplin | Türk Dili ve Edebiyatı |
Amaçlar
Süre: (10 - 15 dakika)
Bu bölüm, öğrencilerin sözlü iletişimde engelleri tanımalarını ve bu engellerle başa çıkabilme becerileri geliştirmelerini hedeflemektedir. İletişim süreçlerinde duygusal zeka ve sosyal becerilerin önemini vurgulamak, öğrencilerin hem kendilerini hem de diğerlerini anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, öğrencilerin bu engellerle yüzleşmelerini ve iletişimlerini daha sağlıklı bir şekilde yürütmelerini sağlayacak farkındalık yaratılacaktır.
Ana Amaçlar
1. Öğrencilerin sözlü iletişimde karşılaştıkları engelleri tanımlayabilmesi.
2. Öğrencilerin bu engellerin üstesinden gelmek için etkili stratejiler geliştirebilmesi.
Giriş
Süre: (10 - 15 dakika)
Duygusal Isınma Aktivitesi
Dikkat Dağıtıcıları Uzaklaştırma
Derin nefes alma ve öncelik verme egzersizi
1. Öğrencilerin oturduğu yerlerde rahat bir pozisyonda olmalarını sağlayın.
2. Gözlerini kapatmalarını isteyin ve derin bir nefes almalarını söyleyin. Burundan yavaşça nefes alırken, karnın nasıl yükseldiğini hissetmelerini sağlayın.
3. Nefeslerini birkaç saniye tutmalarını isteyin, ardından yavaşça ağızdan nefes vererek tüm gerginliklerini serbest bırakmalarını söyleyin.
4. Bu işlemi 3-4 defa tekrarlamalarını sağlayın; her seferinde daha fazla rahatlama hissetmelerini teşvik edin.
5. Sonra, öğrencilere dikkatin dağılmaması için öncelik vermeleri gereken şeyleri düşünmelerini isteyin. Bu, o an sınıfta öğrenmeleri gereken konuya odaklanmalarını sağlayacaktır.
6. Son olarak, gözlerini açmalarını ve kendilerini nasıl hissettiklerini paylaşmalarını isteyin.
İçerik Bağlamlaştırma
Sözlü iletişimde engeller, günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız bir gerçekliktir. Örneğin, bir arkadaşınıza bir konuda yardımcı olmak istediğinizde, ona doğru kelimeleri bulmakta zorlanabilirsiniz. Ya da bir sunum yaparken heyecanlandığınız için kendinizi ifade edemediğinizi hissedebilirsiniz. Bu tür durumlar, iletişim engellerinin karşımıza çıkmasına neden olur. Hepimiz, bazen sözlerimizin yeterli olmadığını düşündüğümüzde ya da başka birisinin söylediklerini yanlış anladığımızda yaşarız. Bu dersi işleyerek, sadece bu engelleri tanımayacağız, aynı zamanda onları aşmanın yollarını da öğreneceğiz. Bu, hem kişisel hem de sosyal ilişkilerimizi güçlendirmemize yardımcı olacaktır.
Gelişim
Süre: (60 - 75 dakika)
Teori Rehberi
Süre: (20 - 25 dakika)
1. Sözlü iletişimde engelleri tanımlamak: Sözlü iletişimde karşılaşılan engeller, dinleme, anlama, ifade etme, sözel ve sözel olmayan iletişim kopuklukları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Öğrencilerin, bu engellerin neler olduğunu anlamaları gerekmektedir. Örneğin, bir kişinin heyecanlandığında ya da korktuğunda iletişim kurmakta zorlanabileceği açıklanmalıdır.
2. Dinleme becerileri: İletişimde başarılı olmak için dinlemenin önemi vurgulanmalıdır. Aktif dinleme, karşı tarafın ne söylediğine dikkat etmek ve gerekli geri dönüşleri yapmakla ilgilidir. Öğrencilere, dinleme sırasında beden dilini nasıl kullanacakları ve sözel yanıtlara nasıl tepki verecekleri konusunda bilgi verilmelidir.
3. Duygusal zeka: İletişim sürecinde duyguların rolü üzerinde durulmalıdır. Duygusal zeka, kendini ve başkalarını anlama, duygu durumlarını yönetme ve başkalarıyla empati kurabilme becerisidir. Öğrencilerin, duygusal zekalarının iletişimde nasıl bir etkisi olduğunu keşfetmeleri sağlanmalıdır.
4. Duygu düzenleme: Sözlü iletişimde, duygusal tepkileri kontrol altında tutmanın önemi üzerinde durulmalıdır. Öğrenciler, kaygı ya da stres durumlarında nasıl daha iyi iletişim kurabileceklerini öğrenmelidir.
5. İletişim stratejileri: İletişim engellerinin üstesinden gelmek için etkili stratejiler geliştirilmesi gerektiği öğretilmelidir. Örneğin, mümkünse cümleleri basit tutmak, beden dili ile desteklemek ve göz teması kurmak gibi stratejiler ele alınmalıdır.
Sosyo-Duygusal Geri Bildirimli Aktivite
Süre: (15 - 20 dakika)
Engelleri Aşma Oyunu
Öğrenciler, gruplara ayrılarak sözlü iletişim engellerini simüle eden kısa senaryolar oluşturacaklar. Her grup, belirli bir iletişim engeli ile ilgili bir senaryo hazırlayacak ve bunu diğer gruplara sunacak. Sunumlardan sonra, diğer gruplar bu senaryolar üzerinden bu engelin nasıl aşılabileceğine dair önerilerde bulunacaklar. Bu aktivite, öğrencilerin duygusal zekalarını kullanarak sorun çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacak.
1. Öğrencileri 4-5 kişilik gruplara ayırın.
2. Her gruba 5-10 dakikalık süre verin, gruplar kendi senaryolarını oluşturacaklar.
3. Öğrenciler oluşturdukları senaryoları sınıfa sunacaklar. Her grup, kendi senaryosunu sunarken, diğer gruplar dikkatle dinleyecek.
4. Sunum sonrası, her grup diğer grupların senaryolarındaki iletişim engelini aşmak için stratejiler geliştirecek ve tartışacak.
Tartışma ve Grup Geri Bildirimi
Aktivite sonunda, öğretmen öğrencileri yönlendirme yaparak RULER yöntemiyle duygusal geri bildirimde bulunmaya teşvik etmelidir. İlk olarak, duygularını tanıma aşamasında, herkesin sergilediği renkli duyguları ifade etmeleri talep edilmelidir. Her öğrenci, sunum sırasında hissettiği duyguları tanımlamak üzere birkaç kelime ile yanıt verebilir. Ardından, tanımlanan duyguların nedenleri ve etkileri üzerine bir tartışma yapılmalı, bu süreçte karşılaşılan zorluklar ve bu zorlukları aşmanın yolları ele alınmalıdır. Öğrencilerin duygusal durumlarını etkili bir şekilde ifade etmelerinin önemli olduğu vurgulanmalıdır. Son olarak, öğrencilere, stresli anlarda nasıl daha iyi başa çıkabileceklerine dair duygu düzenleme stratejileri üzerinde durulmalıdır.
Sonuç
Süre: (15 - 20 dakika)
Yansıma ve Duygusal Düzenleme
Dersin sonunda, öğretmen öğrencilerin karşılaştıkları zorlukları düşünmelerini sağlamak için bir yazılı veya tartışma formatında yansıtma yapmalarını isteyebilir. Öğrencilere, ders sırasında hissettikleri duyguları ve bu duygularla nasıl başa çıktıklarını ifade etmeleri için birkaç dakikalık süre verilir. Her öğrenci, yaşadığı bir zorluğu ve bu zorluğu aşmak için kullandığı stratejileri paylaşarak, grup içinde bu deneyimleri tartışma fırsatı bulur.
Amaç: Bu bölüm, öğrencilerin kendilerini değerlendirmelerine ve duygusal düzenleme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmayı amaçlar. Öğrenciler, zorluklarla nasıl başa çıktıklarını, hangi stratejilerin etkili olduğunu gözlemleyerek, benzer durumlarla ileride nasıl daha iyi başa çıkabileceklerini anlama fırsatı bulurlar.
Geleceğe Bakış
Öğretmen, dersin içeriği ile ilgili kişisel ve akademik hedeflerin belirlenmesine yönelik bir tartışma başlatabilir. Öğrenciler, ders sırasında öğrendiklerini göz önünde bulundurarak, iletişim becerilerini geliştirmek ve karşılaştıkları engelleri aşmak için nasıl bir yol izlemeleri gerektiği hakkında düşüncelerini aktarır.
Hedef Belirleme:
1. Kendimle ilgili iletişim becerilerimi geliştirmek.
2. Sözlü iletişimde karşılaştığım engelleri tanıyarak bunları aşmak için stratejiler belirlemek.
3. Duygusal zeka ile sosyal ilişkilerimi güçlendirmek.
4. Aktif dinleme becerilerimi artırmak.
5. Geri bildirim alarak kendimi sürekli olarak geliştirmek. Amaç: Bu bölüm, öğrencilerin bireysel ve akademik gelişimlerini güçlendirmeyi amaçlar. Öğrenciler, öğrendikleri içerikleri hayatlarına nasıl entegre edeceklerini planlayarak, duygusal zeka ve sosyal beceriler üzerine inşa ettikleri kişisel ve akademik hedefleri belirlerler.