Ders Planı | Sosyo-Duygusal Öğrenme | Tehlike ve risk analizi
Anahtar Kelimeler | Tehlike analizi, Risk analizi, Duygusal zeka, Farkındalık, Duyguları tanıma, Duyguları ifade etme, Sosyal beceriler, Empati, Sınıf tartışması, Grup çalışması, Doğal afetler, Problem çözme, Karar verme |
Kaynaklar | Beyaz tahta ve markerlar, Post-it notlar, Baskı makinesi (senaryo ve grup çalışmaları için), Sıralar ve oturma düzeni (grup çalışmaları için), Bilgisayar ve projeksiyon cihazı (sunumlar için), Duygu etiketleri (sözlük gibi), Yazılı materyaller (risk analizi hakkında bilgi), Sıcak içecekler (özellikle çay veya kahve, ki öğrenciler ders sırasında rahat hissetsin) |
Kodlar | - |
Sınıf | 9. sınıf |
Disiplin | Coğrafya |
Amaçlar
Süre: (10 - 15 dakika)
Bu aşamada, öğrencilerin tehlike ve risk analizi konusunu anlamalarına yardımcı olmanın yanı sıra, duygusal zekalarını geliştirmek de hedeflenmektedir. Öğrenciler, riskleri analiz etme sürecinde kendi hislerini tanıma, bu hislerin nedenlerini anlama ve duygularını doğru bir şekilde ifade etme fırsatı bulacaklar. Bu sayede, dersin içeriği ile kendi duygusal deneyimleri arasında bir bağ kurarak hem Coğrafya dersine hem de sosyal becerilere dair daha derin bir anlama ulaşmaları sağlanacaktır.
Ana Amaçlar
1. Öğrencilerin tehlike ve risk analizi konusunun temel kavramlarını anlamaları sağlanacak.
2. Öğrencilerin kendi duygularını tanıma ve ifade etme becerilerini geliştirmek amaçlanacak.
Giriş
Süre: (10 - 15 dakika)
Duygusal Isınma Aktivitesi
Farkındalıkla Derin Nefes Alma
Derin Nefes Alma ve Farkındalık Uygulaması
1. Öğrencilerden rahat bir pozisyonda oturmalarını isteyin.
2. Gözlerini kapatmalarını ve birkaç saniye sessiz kalmalarını sağlayın.
3. Derin bir nefes alırken, burunlarından nefes almalarını ve karnın genişlediğini hissetmelerini isteyin.
4. Nefesi 4 saniye boyunca tutmalarını ve ardından 4 saniye boyunca ağzından yavaşça vermelerini sağlayın.
5. Bu süreci 5 kez tekrarlamalarını isteyin.
6. Son olarak, nefes almanın ve vermenin onlara nasıl hissettirdiğini düşünmelerini sağlayın.
İçerik Bağlamlaştırma
Tehlike ve risk analizi, günlük yaşamımızın bir parçasıdır. Hayatımızı tehdit eden doğal afetler, kazalar ve diğer riskler hakkında düşünmek, bu durumlarla başa çıkabilmek için yaşamsal bir beceridir. Örneğin, bir deprem anında nasıl hareket etmemiz gerektiğini bilmek hayati önem taşır. Bu bağlamda, coğrafya dersinde tehlikeleri analiz etmenin yanı sıra, duygusal zekamızı da geliştirmemiz gerektiğini unutmamak gerekir. Öğrenciler, bu derste duygularını tanıyarak ve ifade ederek, risk durumlarında daha sağlam kararlar almayı öğrenebilirler.
Gelişim
Süre: (60 - 75 dakika)
Teori Rehberi
Süre: (20 - 25 dakika)
1. Tehlike, belirli bir tehlike kaynağının varlığını ve onun potansiyel olarak zarar verebilecek durumlarını ifade eder. Örneğin, deprem, sel, volkanik patlama gibi doğal olaylar tehlikeleri oluşturur.
2. Risk ise bu tehlikelerin gerçekleşme olasılığı ile bu gerçekleşmenin sonucunda yaşanacak zararların büyüklüğünü ifade eder. Risk, tehlikelerin etkilerinin ne kadar büyük olabileceğini değerlendirirken kullanılır.
3. Tehlike ve risk analizi, bu tehlikelerin ne zaman ve nerede meydana geleceğini, nasıl etkiler yaratabileceğini ve bu etkilerle başa çıkma yollarını belirlemeyi içerir. Örneğin, bir deprem bölgesindeki binaların dayanıklılığının değerlendirilmesi, bu tür bir analizin bir parçasıdır.
4. Öğrencilerin, yaşadıkları çevredeki tehlikeleri ve bunların yönettiği riskleri analiz etmesine yardımcı olmak için yerel örnekler kullanılabilir. Örneğin, Türkiye'nin coğrafi özellikleri göz önüne alındığında, deprem riski hakkında konuşmak oldukça anlamlıdır.
5. Tehlike ve risk analizi yaparken, bireylerin kendilerini anlatma ve hissettiklerini ifade etme yeteneklerinin gelişmesi önemlidir. Birey, riskli durumlarla karşılaştığında, duygularını tanıyarak ve anlayarak, doğru kararlar verebilir.
Sosyo-Duygusal Geri Bildirimli Aktivite
Süre: (15 - 20 dakika)
Tehlike ve Risk Senaryoları Oluşturma
Öğrenciler gruplara ayrılarak, belirli bir doğal afet veya tehlikeyle ilgili senaryolar oluşturmaları istenir. Her grup, senaryolarını oluştururken, riskleri ve bunların olası sonuçlarını da değerlendirecektir. Bu süreçte duygusal tepkileri ve düşünceleri üzerinde konuşacakları bir alan açmayı hedefler. Öğrenciler, senaryolarını oluşturarak, tehlike ve risk analizi üzerine pratik bir deneyim kazanacaklardır.
1. Öğrencileri 4-5 kişilik gruplara ayırın.
2. Her gruba, 'deprem', 'sel', 'yangın' gibi farklı doğal afet konuları verin.
3. Gruplar, verilen konularla ilgili bir senaryo oluşturmalı ve bu senaryoda karşılaşabilecekleri tehlikeleri ve riskleri tartışmalıdır.
4. Gruplar, oluşturdukları senaryoları sınıfla paylaşmak için birer temsilci seçmelidir.
5. Senaryoları sunarken, duygularını ifade etmeleri konusunda teşvik edin ve grup üyelerinin hislerine dikkat etmelerini isteyin.
Tartışma ve Grup Geri Bildirimi
Grupların senaryolarını sunduktan sonra, öğretmen sınıfta bir tartışma başlatır. Bu tartışmada, RULER yöntemini kullanarak öğrencilerden duygularını ve düşüncelerini tanımalarını ister. İlk adım olarak, öğrenciler hangi duyguların ortaya çıktığını tanıyacaklar. Sonrasında, bu duyguların sebepleri ve sonuçları ile ilgili konuşmalarına olanak tanınır. Öğrenciler, duygu etiketleme aşamasında, hangi duyguların hangi senaryolarla bağlantılı olduğunu tartışırken, duygusal zeka konusunda daha derin bir anlayış geliştirecekler. Bu süreçte, öğrencilerin duygularını uygun bir şekilde ifade etmeleri teşvik edilir ve bu duygularla nasıl başa çıkabilecekleri üzerine öneriler sunulur. Özellikle, grup üyelerinin birbirlerinin hislerine saygı göstermeleri ve empati kurmaları sağlanır.
Sonuç
Süre: (15 - 20 dakika)
Yansıma ve Duygusal Düzenleme
Öğrencilere, ders boyunca karşılaştıkları zorlukları ve bu zorluklarla nasıl başa çıktıklarını yazarak düşünmelerini isteyin. Yazılı olarak bu deneyimlerini ifade ettikten sonra, öğrencilerin kendi duygularını ve düşüncelerini paylaşmaları için sınıfta bir tartışma düzenlenir. Bu tartışmada, duygularını tanımak ve bu duygularla başa çıkma stratejilerini öğrenmek için RULER metodunun adımlarını kullanmaları teşvik edilir.
Amaç: Bu bölümün amacı, öğrencilerin kendi duygusal tepkilerini değerlendirmelerine yardımcı olmak ve bu süreçte etkili başa çıkma stratejilerini tanımalarını sağlamaktır. Duygu düzenleme becerilerini geliştirmek, öğrencilerin benlik bilincini artırmalarına ve zorlu durumlarla başa çıkmalarına katkıda bulunacaktır.
Geleceğe Bakış
Dersin sonunda, öğretmen öğrencilerden hem kişisel hem de akademik hedefler belirlemelerini isteyebilir. Öğrenciler, tehlike ve risk analizi konusunda öğrendiklerini göz önünde bulundurarak, gelecekte benzer durumlarla nasıl başa çıkacaklarına dair hedefler koyabilirler. Bu hedefler, hem kişisel farkındalıklarını artıracak hem de akademik başarılarını destekleyecektir.
Hedef Belirleme:
1. Doğal afetler hakkında daha fazla bilgi edinmek için yerel kaynaklardan araştırma yapmak.
2. Duygularını daha etkin bir şekilde ifade etme ve başkalarına bu konuda yardımcı olma amacıyla uygulama yapmak.
3. Sınıf arkadaşları ile iş birliği içinde çalışarak grup projelerinde daha aktif rol almak.
4. Kendi çevresindeki riskleri değerlendirmek ve bu risklerle ilgili bir farkındalık kampanyası düzenlemek. Amaç: Bu bölümün amacı, öğrencilerin öğrendiklerini kişisel ve akademik hedefler şeklinde somutlaştırarak, bu bilgileri gelecekte nasıl kullanacaklarına dair bir plan geliştirmelerini sağlamaktır. Böylece öğrencilerin özgüvenleri artacak ve öğrenim sürecine daha aktif katılımları teşvik edilecektir.